W numerze 12/2021

Słowa kluczowe: kapsuła, magazynowanie chłodu, ciepło przemiany fazowej, lód
Streszczenie
W artykule przedstawiono badania prototypu akumulatora chłodu wykorzystującego do procesu maga-zynowania ciepło przemiany fazowej woda-lód. Koncepcja akumulatora chłodu polega na umieszczeniu w walcowym zasobniku o objętości 200 litrów kulistych kapsuł wypełnionych wodą. W badaniach wyko-rzystano złoża z kapsuł polipropylenowych o średnicach: 80 mm, 70 mm oraz 60 mm. Akumulator chłodu współpracował z pompą ciepła woda-powietrze. Na podstawie uzyskanych wyników badań obliczono: pojemność i moc chłodniczą, sprawność i współczynnik wydajności chłodniczej akumulatora (EER). Stwierdzono, że dla badanego prototypowego akumulatora chłodu maksymalna wartość pojemności chłodniczej wyniesie 17 kWh (85,3 kWh na metr sześcienny złoża). W przypadku EER wartość maksy-malna wyniosła 4,93. Maksymalne wartości EER wystąpiły dla akumulatora chłodu z kapsułami o śred-nicy 70mm i 80 mm dla strumienia masy mieszanki wodno-glikolowej przepływającej między akumula-torem i pompą ciepła odpowiednio 0,084 kg/s oraz 0,089 kg/s. W trakcie badań nie zaobserwowano istotnych problemów eksploatacyjnych prototypu akumulatora chłodu.

Keywords: encapsulation, cold storage, latent heat, ice
Abstract
The paper presents the investigation of a prototype cold accumulator using water–ice latent heat for the cold storage process. The concept of the cold accumulator was based on a 200-L-capacity cylindrical storage tank in which spherical capsules filled with water were placed. Beds of polypropylene capsules with diameters of 80 mm, 70 mm, and 60 mm were used in the tests. The cold accumulator operated with a water–air heat pump. Based on the test results, the following parameters were calculated: the cooling capacity, cooling power, energy efficiency of the cold storage, and energy efficiency ratio (EER) of the accumulator. It has been found that, for the prototype cold accumulator under investigation, the maxi-mum values of the cooling capacity (17 kWh or 85.3 kWh per cubic meter of the accumulator) and EER (4.93). The maximum EER values occurred for a cold accumulator with capsules with a diameter of 70mm and 80mm for a mass flow of the water–glycol mixture flowing between the accumulator and the heat pump of 0.084 kg/s and 0.089 kg/s, respectively. During the tests, no significant problems with the operation of the prototype cold accumulator were found.

Słowa kluczowe: performance gap, budynki wielorodzinne, certyfikacja energetyczna, obliczanie efektyw-ności energetycznej, energia końcowa, zachowanie użytkowników, modelowanie energetyczne budynku, metoda miesięczna, budynki energooszczędne
Streszczenie
Metody wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków powinny być weryfikowane, aby mogły być skutecznym narzędziem w procesie opracowywania energooszczędnych rozwiązań oraz aby poma-gały w kształtowaniu polityki energetycznej. W niniejszym artykule porównano zbiór obliczonych war-tości z Centralnego rejsetru charakterystyki energtycznej budynków z wartościami zmierzonymi w budynkach poddawanych termomodernizacji, opublikowanymi przez GUS, a także danymi oszacowanymi we współpracy przez GUS i Rząd RP. Analiza wykazała, że wartości szacunkowe i obliczenniowe zaniżają średnie wykorzystanie ciepła na cele grzewcze. Średnie zmierzone wykorzystanie ciepła jest o 12% większe niż średnie obliczone i o 5% większe niż oszacowane. Natomiast rozrzut wartości zmierzonych jest 2,3 razy większy niż rozrzut wartości obliczonych. Wykazano również, że dla analizowanej bazy danych budynków termomodernizowanych średnie wykorzstanie ciepła spadło na skutek termomodernizacji o 25%, a rozrzut wartości rocznego wykorzystania ciepła 1,6 razy. Ninijeszy artykuł potwierdza tezę, że obecna Metodolgia wymaga ciągłej i systemowej weryfikacji lub zastąpienia innymi narzędzami gwarantującymi wzrost krajowej efektywności energtycznej.

Key words: performance gap, multifamily residential buildings, multi-unit residential buildings, energy certification, building energy performance, occupant behavior, building energy modeling, monthly method, energy efficient buildings
Abstract
Methods for determining the energy performance of buildings should be verified so that they can be an effective tool in the process of developing energy-efficient solutions and be helpful in shaping energy policy. This paper compares the set of calculated values from the Polish Central Energy Performance of Buildings Registry with the values measured in buildings before and after thermal renovation, published by the Statistics Poland, as well as the data estimated by cooperation of the Statistics Poland and the Polish Government. The analysis showed that estimated and calculated values understate the average energy consumption for heating purposes. The mean measured energy consumption is 12% and is 5% higher than the mean calculated energy consumption and the estimated energy consumption respectively. The dispersion of measured values is 2.3 times larger than the dispersion of calculated values. It was also shown that, acc. to the analyzed database of thermally renovated buildings, the mean energy consumption of thermally renovated buildings decrease by 25% and the dispersion of annual energy consumption values decrease 1.6 times. This paper confirms the thesis that the current Polish methodology of building energy performance calculation needs a continuous and systematic verification or replacement by other tools guaranteeing the increase of national energy efficiency.

Słowa kluczowe: rury preizolowane, systemy ciepłownicze, właściwości cieplne, właściwości mechaniczne
Streszczenie:
Artykuł systematyzuje informacje dotyczące rur preizolowanych przeznaczonych do stosowania w polskich systemach ciepłowniczych. Omówiono w nim czynniki, które wpływają na właściwości cieplne i mechaniczne rur preizolowanych wykonanych zgodnie z PN-EN 253, zarówno nowych jak i po kilkuletniej eksploatacji.

Keywords: preinsulated pipes, district heating systems, thermal properties, mechanical properties
Abstract
Following article trying to systematize the knowledge concerning preinsulated bonded pipes for District Heat-ing systems in Poland. It consider and discuss the factors which affects to thermal and mechanical properties of district heating bonded pipes manufactured in accordance with PN-EN 253 both factory new and after many years operation.

Słowa kluczowe: zanieczyszczenie powietrza, basen, bakterie, grzyby
Streszczenie
W artykule przedstawiono badania jakości mikrobiologicznej powietrza wewnętrznego pływalni miej-skiej. Scharakteryzowano biologiczne zanieczyszczenia powietrza określane jako bioaerozole, ich źródła oraz wpływ na życie i zdrowie ludzi. Ponadto omówiono propozycje zalecanych wskaźników mikrobiolo-gicznych wykorzystywanych do oceny zanieczyszczeń powietrza oraz metodę zderzeniową poboru próbek do badań. Podano również zalecenia dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego powietrza wewnętrznego w obiektach wykorzystywanych w celach sportowo-rekreacyjnych.
W badanym powietrzu pływalni liczebności oznaczanych bakterii (mezofilnych, gronkowców oraz grzy-bów pleśniowych) były charakterystyczne dla powietrza niezanieczyszczonego. Jedynie liczba bakterii hemolizujących (głównie w pomieszczeniach przebieralni) uznawanych za potencjalnie chorobotwórcze nie spełniała tych kryteriów. Wśród gronkowców zidentyfikowano gatunki (Staphylococcus capitis, S. cohnii, S. auricularis i S. hominis), które ze złuszczającym się naskórkiem i wydzielinami organizmu przedostają się do powietrza i mogą być przyczyną różnych infekcji. Powietrze atmosferyczne przed budynkiem charakteryzowało się mniejszymi liczebnościami bakterii niż powietrze wewnętrzne co może świadczyć o istnieniu wewnętrznych źródeł emisji bioaerozoli.
W związku z brakiem uregulowań prawnych i kryteriów dotyczących oceny jakości mikrobiologicznej powietrza na pływalniach, wskazany jest okresowy monitoring tego środowiska w celu wyeliminowania zagrożenia biologicznego i zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego użytkownikom tego typu obiektów.

Keywords: air contamination, swimming pool, bacteria, fungi
Abstract
This paper presents a study of the microbiological quality of indoor air in a municipal swimming pool. Biological air pollutants known as bioaerosols were characterised, along with their sources and their impact on human life and health. Furthermore, proposals for recommended microbiological indicators used to assess air pollution as well as the impact method of sampling for research have been discussed. Recommendations were also given on how to ensure the sanitary safety of indoor air in facilities used for sports and recreation.
In the examined air of the swimming pool, the numbers of bacteria (mesophilic bacteria, staphylococci and moulds) were characteristic of unpolluted air quality. Only the number of haemolytic bacteria (mainly in changing rooms) regarded as potentially pathogenic did not fulfil the criteria. Among the staphylococci, species (Staphylococcus capitis, S. cohnii, S. auricularis and S. hominis) were identified which, with exfoliating epidermis and body secretions, enter the air and may cause various infections. The ambient air in front of the building was characterised by lower bacterial counts than the indoor air, which may indicate the existence of internal sources of bioaerosol emissions.
In the absence of legal regulations as well as criteria for microbiological air quality assessment in swim-ming pools, periodic monitoring of this environment is advisable to eliminate biological hazard and en-sure sanitary safety for users of such facilities.