W numerze 4/2021

Słowa kluczowe: polityka klimatyczna, system handlu emisjami, analiza ryzyka

Streszczenie
Bill Gates w swej najnowszej książce Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej stwierdza, że: „Powinni-śmy poświęcić najbliższe dziesięciolecie na pracę nad technologiami, nowymi strategiami politycznymi i strukturami rynkowymi, które wprowadzą nas na drogę ku wyeliminowaniu gazów cieplarnianych do 2050 roku. Trudno wyobrazić sobie lepszą reakcję na nieszczęsny rok 2020 niż spędzenie kolejnych dzie-sięciu lat na wytrwałej pracy zmierzającej do ambitnego celu.” To oznacza, że wielcy tego świata budzą się, kiedy reszta już dawno nie śpi. Unia Europejska postawiła sobie cele, które opisuje Gates w swojej książce znacznie wcześniej, niż zaczął ją pisać. Ale czy robimy to naprawdę pomyślnie? Unia Europejska wytyczyła sobie ten cel dużo wcześniej niż Bill Gates zaczął pisać swoją książkę re-alizując ustalenia protokołu z Kioto przez strategię polityki klimatycznej 3 x 20 czy tworząc w 2009 r. strategię Energy Roadmap 2050. Jednym z kluczowych narzędzi realizacji polityki dekarbonizacji Unii Europejskiej jest rynek praw majątkowych uprawnień do emisji dwutlenku węgla EU ETS. Instalacje objęte system handlu emisjami kupują uprawnienia EUA do pokrycia wygenerowanych w danym roku emisji, a Unia Europejska i poszczególne państwa członkowskie sprzedają wolne alokacje uprawnień do emisji. I ten mechanizm budzi dziś duże kontrowersje i wątpliwości co do skuteczności działania i efektów osiągania celu zero emisyjności. Na przestrzeni ostatnich 3 lat cena uprawnień wzrosła o ponad 500%. W roku 2020 wartość sprzedanych na giełdzie praw majątkowych EUA przekroczyła 16 mld EURO. To co dzieje się na rynku uprawnień do emisji przekłada się na koszty energii, produktów w różnych obszarach gospodarki i ma wpływ na poziom inflacji krajów takich jak Polska, czyli tych, które charakteryzuje duży udział paliw kopalnych zarówno w energetyce, jak i przemyśle. Jak działa w praktyce ten mechanizm dekarbonizacji i czy jest sposób, który prowadziłby do osiągnięcia jego pierwotnego celu osiągnięcia „zero emisyjnej gospodarki” bez nadmiernych kosztów społecznych i z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju w poszczególnych krajach europejskiej wspólnoty UE ? Jakim ryzykiem grozi to instalacjom objętym EU ETS i jak można się z tym ryzykiem zmierzyć? Te pytania są przedmiotem rozważań przedstawionych w artykule.

Key words: climate policy, emissions trading system, risk analysis

Abstract
Bill Gates in his new book How to save the world from a climate catastrophe wrote: “We should spend the next decade working on technologies, new policies and market structures that will put us on the path to eliminating greenhouse gases by 2050. It is hard to imagine a better response to the unfortunate year 2020 than spending the next ten years persistently working towards an ambitious goal. ” This means that the greats Businessman of this world wake up when the rest are long has wake up. The European Union set itself goals that describes Gates in his book much earlier than he began writing it. UE has implementing the provisions of the Kyoto Protocol through the 3 x 20 climate policy strategy or creating the Energy Roadmap 2050 strategy in 2009. We can say we in UE do what Gates dream. But if we are doing it really successfully ? One of the most important tools for implementing the European Union’s decarbonisation policy is emission allowances trade system EU ETS. Installations covered by the emissions trading scheme buy EUA allowances to cover the emissions generated in a given year, and the European Union and individual Member States can sell free allocation of emission allowances. And at now this mechanism is currently very controversial because of its real effectiveness of the operation and the effects of achieving the zero-emission target. Over the course of 3 years, the price of allowances has increased by over 500%. In 2020, the value of EUA property rights sold on the stock exchange exceeded EUR 16 billion. What is happening on the emission allowance market translates into the costs of energy and products in various areas of the economy and has an impact on the inflation level of countries such as Poland, i.e. those characterized by a large share of fossil fuels in both energy and industry. How does this decarbonization mechanism work in practice and is there a way for it to achieve its original goal of achieving a „zero-emission economy” without excessive social costs and in accordance with the principles of sustainable development in the individual countries of the European EU community? What are the risks for installations covered by the EU ETS and how can these risks be addressed? These questions are discussed in the article. What are the risks for INSTALLATIONS covered by the EU ETS and how can this risk be tackled? These questions are the subject of the considerations set out in the article.

Słowa kluczowe: odzyskiwanie ciepła, wilgotna biomasa, absorpcyjna pompa ciepła
Streszczenie
Biomasa stanowi ponad połowę potencjału energii na potrzeby sektora ciepłowniczego w Polsce. Opra-cowywane technologie efektywnej zamiany wilgotnej biomasy na ciepło, stanowią realną szansę na de-karbonizację krajowego sektora ciepłowniczego. Zastosowanie Absorpcyjnych Pomp Ciepła umożliwia odzyskanie ciepła ze spalin znacząco poprawiając efektywność procesu wytwarzania ciepła. Wzrost kosztów emisji dwutlenku węgla sprawia, że taka inwestycja jest wysoce opłacalna. W artykule opisano studium przypadku polegającego na porównaniu czterech wariantów technologicznych modernizacji kotłowni o mocy cieplnej 15 MW.

Keywords: waste heat recovery, wet biomass, absorption heat pumps
Abstract
Biomass accounts for more than half of the heating potential in Poland. The developed technologies for the effective conversion of wet biomass into heat constitute a real opportunity to decarbonize the domestic heating sector. The use of Absorption Heat Pumps enables deep recovery of energy from exhaust gases, significantly improving the efficiency of the overall process. The increase in the cost of carbon dioxide emissions makes such an investment highly profitable. Paper presents four technological options of 15 MW boiler station.

Słowa kluczowe: efektywność ekonomiczna, małe przedsiębiorstwo ciepłownicze, termomodernizacja, handel uprawnieniami do emisji CO2

Streszczenie:
W artykule opisano przykład poprawy efektywności ekonomicznej małego źródła ciepła w miejskim systemie ciepłowniczym. Poprawę efektywności uzyskano dostosowując moc źródła do rzeczywistego zapotrzebowania na zamówioną moc cieplną, która w ostatnich latach została znacznie zmniejszona w wyniku termomodernizacji budynków. Ograniczenie mocy źródła, a tym samym zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i pyłów, pozwoliło na wycofanie instalacji z grupy spełniającej kryteria uczestnictwa w systemie handlu uprawnieniami do emisji CO2 , a zatem uniknięcia związanych z tym kosztów. Ponadto dzięki modernizacji źródła zmniejszono zużycie energii elektrycznej na potrzeby własne oraz zwiększono trwałość i dyspozycyjność kotłów oraz urządzeń.

Key words: economic efficiency, small district heating companies, thermomodernization, CO2 emissions trading

Abstract
This article describes an example of improving the economic efficiency of small heat source in an urban district heating system. Efficiency improvements wewre achieved by adapting the source power to the actual demand for the ordered heat output, which in recent years been significantly reduced as a resilt of the thermomodernization of buildings. The reduction of source capacity, and thus the reduction of carbon dioxide and dust emissions, allowed the withdrawal of installations from a group meeting the criteria for participation in the CO2 emissions trading scheme and thus to avoid the associated costs. In addition, the modernisation of the source has reduced the consumption of electricity for own consumption and increased the durability and availability of boilers and equipment.

Słowa kluczowe: kotły stałopalne małej mocy, węgiel kamienny, drewno, pelet

Streszczenie
W artykule opisano przemiany chemiczne zachodzące podczas spalania paliwa w złożu oraz wpływ techniki spalania na sprawność cieplną procesu oraz emisję szkodliwych produktów spalania do atmosfery.

Keywords: low-power solid-fuel boilers, coal, wood, pellets

Abstract
The article describes the chemical transformations occurring during fuel combustion in the bed and the impact of the combustion technique on the thermal efficiency of the process and the emission of harmful combustion products to the atmosphere.