W numerze 5/2025

Słowa kluczowe:pionowy wymiennik ciepła, poziomy wymiennik
ciepła, ogrzewanie, pompa ciepła

Streszczenie:

W artykule przedstawiono techniczną analizę zastosowania powietrznej i gruntowej pompy ciepła do ogrzewania budynku jednorodzinnego o powierzchni około 130 m2. W przypadku gruntowych pomp ciepła przedmiotem analizy był pionowy i poziomy wymiennik ciepła. Ponadto w artykule obliczono zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną w zależności od rodzaju pompy ciepła, określono współczynnik efektywności COP oraz sezonowy współczynnik efektywności SCOP dobranych pomp.

Słowa kluczowe:energochłonność budynków, solarne zyski ciepła,
orientacja przegród przezroczystych

Streszczenie:
Zużycie energii przez budynki, w tym przez budynki mieszkalne, stanowi jeden z głównych punktów debaty, jaka toczy się od lat na najwyższych szczeblach unijnych i światowych szczytów klimatycznych i gospodarczych. Jest to podyktowane gwałtownie zachodzącymi zmianami klimatycznymi, będącymi efektem działalności człowieka i wynikającej z tego coraz większej emisji gazów cieplarnianych. Jednym z głównych składników tej emisji jest emisja wynikająca z zaspokajania potrzeb cieplnych budynków, głównie potrzeb ogrzewczych. W skali globalnej budynki zużywają średnio około 35% całkowitej energii zużywanej przez człowieka, a w krajach członkowskich Unii Europejskiej jest to ok. 40%, przy czym energia ta pochodzi głównie ze źródeł nieodnawialnych. Zmiany prawne, jakie zachodzą w zakresie energochłonności budynków skupiają się głównie na termomodernizacji oraz na źródłach energii i nośnikach energii pierwotnej, wskazując na potrzebę przejścia w pełni na odnawialne źródła energii. W zyskujących coraz większą popularność budynkach niskoenergetycznych i pasywnych dodatkowym aspektem, który jest jednym z głównych zagadnień w procesie tworzenia projektu, jest możliwość pasywnego pozyskiwania energii słonecznej na cele ogrzewcze. Zyski te w założeniu mają pokrywać możliwie jak największą część projektowego obciążenia cieplnego budynku i jego sezonowego zapotrzebowania na energię. W budynkach tych, z uwagi na bardzo niskie zapotrzebowanie na energię do ogrzewania, mają one duży udział procentowy. W „zwykłych” budynkach, projektowanych i wykonywanych w klasycznym podejściu projektowym i spełniających aktualne wymogi formalno- -prawne w tym zakresie, udział ten jest znacznie mniejszy. W tym kontekście w artykule przeanalizowano wpływ orientacji typowego budynku jednorodzinnego i wynikających stąd zysków ciepła od nasłonecznienia na jego wybrane wskaźniki energetyczne. Analizy dokonano dla kilku wybranych lokalizacji, ze wszystkich pięciu stref klimatycznych na które, zgodnie z prawem, kraj podzielony jest w okresie zimowym. Analiza przeprowadzona jest z użyciem specjalistycznego oprogramowania komputerowego, służącego wyznaczaniu projektowego obciążenia cieplnego i sezonowego zapotrzebowania na energię cieplną. Wyniki wskazują, że zmiany w sezonowym zapotrzebowaniu na ciepło do ogrzewania zależą od orientacji budynku, ale zmiany te są niewielkie i sięgają maksymalnie ok. 4,35%. W niniejszej, drugiej części, zaprezentowano wyniki obliczeń i analiz oraz dyskusję i wnioski.

Słowa kluczowe: wentylacyjna strata ciepła, redukcja zużycia
energii, odzyskiwanie ciepła

Streszczenie:
Po II wojnie światowej rozwinęło się budownictwo wielorodzinne, które charakteryzowało się dużymi stratami ciepła. Udział budynków wielorodzinnych wzniesionych w Polsce w latach 1961-1980 to ok. 40%. Wymagania Zielonego Ładu w zakresie zużycia energii wprowadzają nowe standardy. Celem artykułu jest wskazanie najskuteczniejszych kroków zmierzających do spełnienia przyszłych wymagań w zakresie zużycia ciepła oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Aby to udowodnić wykonano obliczenia cieplne budynku wielorodzinnego wykonanego wg różnych standardów oraz poddano analizie ich wyniki w celu określenia rzeczywistego obciążenia cieplnego budynku. W artykule opisano etapy modernizacji budynku wielorodzinnego wykonanego w technologii wielkiej płyty. Przedstawiono wyniki obliczeń zapotrzebowania na ciepło budynku z różnymi standardami izolacyjności przegród i różnych wydajności wentylacji. Wskazano obszar modernizacji, który ma największy potencjał w zakresie redukcji zużycia energii. Aby uzyskać największy efekt energetyczny należy zredukować straty związane z wentylacją mieszkań. W tym celu należy odzyskiwać część ciepła z usuwanego powietrza i wykorzystać je do pokrycia potrzeb cieplnych mieszkańców budynku. Najmniej inwazyjny sposób w odniesieniu do budynku polega na wykorzystaniu odzyskanego ciepła do podgrzewania wody zimnej.