W numerze 10/2025

Słowa kluczowe: pompy ciepłaboostery, transformacja energetyczna budynków, odnawialne źródła energii, systemy grzewcze, systemy chłodzące

Streszczenie:
Rozwój technologii opartych na pompach ciepła stanowi fundament transformacji energetycznej budynków w Polsce, w szczególności w sektorze publicznym. Pompy ciepła zapewniają nie tylko bezemisyjne ogrzewanie, ale również umożliwiają, co jest coraz bardziej istotne, chłodzenie, stając się technologią dwufunkcyjną, dopasowaną do zmieniającego się klimatu i wymagań prawnych UE. W artykule przedstawiono koncepcję koszyków technologicznych, które mogą zostać zastosowane w przypadku budynków przyłączonych i nieprzyłączonych do sieci ciepłowniczej.

Słowa kluczowe: budynki zeroemisyjne, EPBD IVE, U30, pompy ciepła, fotowoltaika, magazyny energii, autarkia energetyczna, ZEB

Streszczenie:
W artykule przedstawiono koncepcję standardu EU30, definiującego nową generację budynków zeroemisyjnych, których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania nie przekracza 30 kWh/(m²·rok). Standard ten, opracowany w ramach współpracy POBE, KAPE i Fundacji Trendy, stanowi odpowiedź na wymagania dyrektywy EPBD IV (UE 2024/1275) oraz unijną strategię integracji sektorów energetycznych. W artykule omówiono znaczenie wysokiej efektywności energetycznej oraz integracji technologii elektrycznych – pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych i magazynów energii – do osiągnięcia bilansu zeroemisyjnego i wysokiego poziomu samowystarczalności energetycznej (autarkii). Na podstawie symulacji wykonanych w programie symulacyjnym Polysun wykazano, że budynki w standardzie EU30 mogą osiągać poziom autarkii powyżej 60%, a ich wdrożenie umożliwia przygotowanie sektora budownictwa do taryf dynamicznych, rozwoju inteligentnych systemów zarządzania energią (wskaźnik SRI) oraz pełnej zgodności ze standardem ZEB. Wprowadzenie standardu EU30 w Polsce pozwoliłoby uprościć system wsparcia realizacji nowych budynków, przyspieszyć elektryfikację ogrzewania, zwiększyć udział OZE w miksie energetycznym oraz wzmocnić niezależność energetyczną gospodarstw domowych.

Słowa kluczowe: pionowe gruntowe wymienniki ciepła, wydajność cieplnapompy ciepła

Streszczenie:
Systemy grzewcze z gruntowymi pompami ciepła są cenione ze względu na stabilność pracy dzięki względnie stałej temperaturze gruntu. Wykorzystanie pionowych gruntowych wymienników ciepła VGHE (ang. Vertical Ground Heat Exchanger) jako dolnego źródła ciepła dla pomp ciepła jest obecnie rozpowszechnioną metodą wykorzystania ciepła gruntu. Wykonanie tego typu wymienników ciepła jest bardzo kosztowne, zwłaszcza prace ziemne związanie z wykonaniem odwiertów. Mimo, że technologia gruntowych wymienników ciepła jest dobrze znana, oszacowanie wydajności cieplnej gruntu może być kłopotliwe. Ze względu na złożone modele matematyczno-fizyczne procesów cieplno-przepływowych w gruncie, często są stosowane uproszczone modele umożliwiające dobór dolnego źródła ciepła. Zrozumienie specyfiki eksploatacji gruntowych wymienników ciepła oraz przyjętej metodologii jej oceny może być pomocne w poprawnym dobraniu założeń w celu uzyskania poprawnej wartości strumienia ciepła uzyskanego z gruntu. Artykuł przedstawia wybrane modele służące do określenia wydajności cieplnej gruntu, zarówno metody typowo naukowe, inżynierskie jak i szacunkowe. Przedstawiono uzyskane na podstawie tych metod wartości jednostkowego strumienia ciepła pobieranego z gruntu.

Słowa kluczowe: efektywność energetyczna w budynkach istniejących, krzywa ogrzewaniapompy ciepła

Streszczenie:
Zastosowanie pomp ciepła do ogrzewania istniejących budynków powinno być poprzedzone weryfikacją i dostosowaniem temperatury czynnika na zasileniu do bieżących potrzeb cieplnych budynków. W ramach niniejszego artykułu przedstawiono ogólną metodę dostosowania krzywej ogrzewania do bieżących potrzeb cieplnych budynków, co pozwala również na zwiększenie efektywności energetycznej istniejących systemów ogrzewania. Zwrócono także uwagę na inne istotne aspekty, które należy uwzględnić w tej metodzie.

Słowa kluczowe: termowizja, mostek cieplny, izolacja budynków mieszkalnych, efektywność energetyczna, gospodarka energetyczna

Streszczenie:
Redukcja zużycia energii w budynkach jest jednym z głównych priorytetów zarówno dla środowisk inżynierskich, jak i właścicieli nieruchomości. Wynika to z potrzeby ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zwłaszcza dwutlenku węgla, które negatywnie oddziałują na środowisko, a także z rosnących kosztów energii. W związku z zaostrzającymi się regulacjami dotyczącymi izolacji cieplnej budynków mieszkalnych istotna jest analiza oraz monitoring jej efektywności. Z uwagi na dominującą rolę budynków mieszkalnych w całkowitej liczbie obiektów budowlanych na terenie Polski kluczowe jest dbanie o odpowiednią ich izolację. Energochłonność oraz wysokie koszty eksploatacji powinny być czynnikami determinującymi poprawę niedostatecznej termoizolacji a jej nieszczelności najlepiej wykryć za pomocą termowizji.