Journal of the Polish Association of Sanitary Engineers and Technicians

Od redakcji – numer 12/2023

Szanowni Państwo,
Jak mawiał Cyceron „wszystkich nas pociąga pragnienie poznania i wiedzy” dlatego oddajemy w Państwa ręce kolejny numer naszego czasopisma. Przeplatają się w nim artykuły związane zarówno z teorią, jak i praktyką. Każdy artykuł zawarty w bieżącym numerze przybliża nas do lepszego poznania najnowszych rozwiązań oraz możliwości technicznych z zakresu instalacji HVAC oraz szeroko pojętej inżynierii środowiska.

Na kształt i zawartość numeru wpływ mieli pracownicy naukowi Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej, Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej oraz Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej.

Już od dłuższego czasu obserwujemy postępujące zmiany klimatyczne. Wydaje się nam, że znamy ich przyczynę i wiemy jak zapobiegać dalszym procesom, których skutki mogłyby być tragiczne dla życia na
Ziemi. Wiemy, jak ważne jest ograniczanie zużycia energii niezbędnej do eksploatacji budynków. Dlatego cały czas poszukujemy racjonalnych rozwiązań, które umożliwią zachowanie wymaganego mikroklimatu
oraz jakości powietrza w pomieszczeniach i jednocześnie zapewnią minimalne zapotrzebowanie na energię niezbędną do chłodzenia i ogrzewania oraz do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Jako kraj staramy się dążyć do tzw. neutralności klimatycznej. W Polsce obowiązuje program „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” (PEP2040), który zawiera wizję odbudowy i transformacji polskiego sektora energetycznego z jednoczesnym poszanowaniem uwarunkowań krajowych. W „Polityce” tej dużą część zajmują możliwości poprawy efektywności energetycznej systemów i instalacji stosowanych w budynkach oraz systemów dystrybucji ciepła i chłodu z miejsca wytwarzania aż do odbiorcy końcowego. Szukając nowych rozwiązań technicznych, małymi krokami zbliżamy się do znaczącego ograniczenia ilości energii niezbędnej do wytwarzania ciepła i chłodu oraz zwiększonego wykorzystania energii z tzw. „czystych źródeł” jakimi są słońce, woda czy wiatr.

W części dotyczącej Ciepłownictwa i Ogrzewnictwa zamieszczony jest artykuł dr hab. inż. Andrzeja Jedlikowskiego, prof. PWr dotyczący nowoczesnych obrotowych wymienników z wypełnieniem falistym do odzysku ciepła. W artykule tym przedstawiono ciekawy przegląd literaturowy dotyczący sposobów zwiększania skuteczności odzysku ciepła stosowanych w różnych regionach. Wskazano obszary bezpiecznej eksploatacji takich wymienników oraz przedstawiono wpływ wilgoci na działanie oraz wysokości fal wypełnienia na sprawność odzyskiwania ciepła.

Artykuł autorstwa mgr inż. Anny Arkuszewskiej-Gomulak i dr hab. inż. Roberta Cichowicza, prof. uczelni
dotyczy wykorzystania danych przestrzennych dostępnych w aplikacji „Geoportal” w procesie projektowania, budowy oraz rozbudowy i utrzymania sieci wodociągowych, kanalizacyjnych,
ciepłowniczych, gazowych i in. Zwrócono uwagę na to, jak istotne jest z punktu widzenia neutralności
klimatycznej racjonalne wykorzystywanie przestrzeni zarówno tej naziemnej, jak i podziemnej.

Intersujący artykuł przygotowały dr inż. Joanna Liebersbach oraz dr inż. Iwona Polarczyk. Autorki wskazały, na podstawie pomiarów wykonanych w rzeczywistym obiekcie, jakie jest faktyczne zużycie c.w.u. w domach opieki społecznej. W artykule wykazano, że faktyczne wykorzystanie ciepłej wody użytkowej w takich obiektach jest obecnie znacznie mniejsze niż wartości zalecane i może wynosić 72 l/dobę. Ma to kluczowe znaczenie w projektowaniu instalacji c.w.u., a w konsekwencji na możliwości wykorzystania
tzw.” zielonej energii” do przygotowania i transportu c.w.u.

W kolejnym artykule mgr inż. Rafał Zbrzeźniak omawia sposoby wykorzystania wody powrotnej w sieciach ciepłowniczych do bezpośredniego lub pośredniego (z wykorzystaniem pomp ciepła) zasilania w ciepło nowoczesnych budynków, w których instalowane są efektywne systemy ogrzewania i ochładzania.

W części dotyczącej Wentylacji i Klimatyzacji mgr inż. Łukasz Stefaniak, dr inż. Krzysztof Rajski oraz prof. dr hab. inż. Jan Danielewicz dokonali przeglądu wykorzystania nanopłynów oraz materiałów porowatych w pośrednim chłodzeniu wyparnym; ich wykorzystanie może być kluczowe w zwiększaniu efektywności energetycznej instalacji klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych. Warto tutaj zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku wykorzystania w tego typu rodzaju chłodzenia czynników chłodniczych nieszkodliwych
dla środowiska: R729 – powietrza i R718 – wody ma decydujący wpływ na neutralność klimatyczną.

W kolejnym artykule dr inż. Marta Laska oraz dr inż. Małgorzata Małyszko opisały możliwości wykorzystania złożonych symulacji oraz oprogramowania WUFI Plus w analizie procesu zmian cieplno-wilgotnościowych zewnętrznych przegród budowlanych. W artykule tym wskazano, jak ważne są w fazie projektowania oraz wyboru systemu ogrzewania czy ochładzania są poprawnie przyjęte warunki dotyczące nie tylko temperatury ale także wilgotności względnej zewnętrznych przegród budowlanych.

W imieniu Redakcji życzę Państwu
radosnych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia
oraz szczęścia w nadchodzącym 2024 roku.
Zapraszam do ciekawej lektury
Sylwia Szczęśniak