DOI: 10.15199/9.2024.12.1
Słowa kluczowe: efektywność energetyczna, obliczanie, budynki,
ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie
Streszczenie
W artykule omówiono znaczenie narzędzi obliczeniowych
wykorzystywanych w analizie bilansu energetycznego budynków,
ze szczególnym uwzględnieniem wpływu wykorzystania
oświetlenia naturalnego. Zwrócono uwagę na współzależności
występujące pomiędzy czynnikami wpływającymi na kształtowanie
się zapotrzebowania na ciepło, chłód, oraz energię do
oświetlenia.
Przedstawione w artykule wyniki obliczeń wykazały, że obliczony
bilans energetyczny budynku może w znacznej mierze
zależeć od wykorzystanych narzędzi obliczeniowych. Podkreślono,
że przypadku wykorzystania oświetlenia naturalnego,
dostęp do światła słonecznego jest uzależniony od wielu czynników,
zatem zakres, oraz sposób ich uwzględnienia w modelu
obliczeniowym ma istotne znaczenia dla dokładności otrzymywanych
wyników.
DOI: 10.15199/9.2024.12.2
Słowa kluczowe: budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne, instalacja centralnego ogrzewania, systemy wentylacji, wentylacja grawitacyjna, wentylacja mechaniczna wyciągowa, wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna, projektowa wentylacyjna strata ciepła, projektowe obciążenie cieplne, koszty instalacji centralnego ogrzewania, koszty instalacji wentylacji
Streszczenie
Opisano wpływ wyboru systemu wentylacji mechanicznej na
obciążenie cieplne budynku i koszt instalacji centralnego ogrzewania
na przykładzie wielorodzinnego budynku mieszkaniowego.
Omówiono rodzaje i elementy składowe typowych systemów
wentylacyjnych stosowanych w budownictwie mieszkaniowym.
Następnie wykonano obliczenia obciążenia cieplnego
rozpatrywanego budynku z sześcioma wariantami systemów
wentylacji: wentylacja grawitacyjna, wentylacja mechaniczna
wyciągowa oraz wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna.
W każdym z przypadków, oszacowano koszty zastosowanych
materiałów i urządzeń instalacji centralnego ogrzewania
oraz systemu wentylacji.
DOI: 10.15199/9.2024.12.3
Słowa kluczowe: jakość powietrza wewnętrznego, wentylacja grawitacyjna, pyły zawieszone, szkolna sala gimnastyczna
Streszczenie
Prezentowane badania dotyczyły analizy jakości powietrza
w salach gimnastycznych w obiektach edukacyjnych, z oceną
wpływu zanieczyszczeń na zdrowie użytkowników. Do realizacji
pomiarów wykorzystano mobilne czujniki, które rozmieszczono
wewnątrz oraz na zewnątrz obiektów. Pomiar stężenia
pyłów zawieszonych PM2,5 oraz PM10 prowadzono przez okres
pięciu miesięcy, od listopada 2023 roku do końca kwietnia 2024
roku. W trakcie okresu pomiarowego przeprowadzono ponadto
pomiary szczelności okien oraz pracy wentylacji grawitacyjnej,
określając krotność wymian powietrza w obiekcie. Badanie
i analiza pozwoliły na ocenę stanu powietrza wewnętrznego na
podstawie norm oraz wytycznych określających dopuszczalne
stężenia pyłów. Ocena wykazała, że przez większość okresu
pomiarowego jakość powietrza w obiektach była dobra lub bardzo
dobra, a użytkownicy mogą z nich bezpiecznie korzystać.
Przeprowadzono również porównanie stężeń wewnętrznych
oraz zewnętrznych, w celu oceny korelacji między nimi, a także
określeniu wpływu działania wentylacji grawitacyjnej i innych
czynników na ilość zanieczyszczeń wewnątrz obiektu. Podsumowując,
badanie dostarczyło informacji na temat niskiego poziomu
zanieczyszczenia powietrza w badanych obiektach, a także
niewielkiego wpływu warunków zewnętrznych na jakość powietrza
wewnątrz budynków z powodu słabej pracy wentylacji
grawitacyjnej prawdopodobnie na skutek braku nawiewników
w oknach.
➔ Katarzyna Piekarska: Możliwość powstawania biofilmów w systemach klimatyzacji i wentylacji
DOI: 10.15199/9.2024.12.4
Słowa kluczowe: bioaerozole, adhezja, quorum sensing, antybiotykooporność,
HVAC, skropliny, jakość powietrza wewnętrznego
Streszczenie
Mikroorganizmy rzadko występują w postaci planktonicznej,
czyli w formie pojedynczych rozproszonych komórek. Szybko
osiedlają się na różnych wilgotnych powierzchniach w formie
skupisk, tworząc zróżnicowane gatunkowo zespoły zwane
biofilmem. Biofilmy można znaleźć nie tylko w środowisku
przyrodniczym i w organizmach żywych, ale także w środowiskach
przemysłowych, w systemach dystrybucji wody, czy
w systemach wentylacji i klimatyzacji (HVAC). W biofilmie
mogą występować mikroorganizmy chorobotwórcze powodując
poważne problemy epidemiologiczne. Coraz więcej badań
prowadzonych w ostatnich latach wskazuje na to, że centrala
wentylacyjna oraz systemy klimatyzacyjne mogą być źródłem
drobnoustrojów powodujących zanieczyszczenie biologiczne
pomieszczeń. Wirusy i bakterie bytujące w powietrzu
zewnętrznym znacząco przyczyniają się do ich koncentracji
w pomieszczeniach, ponieważ biaerozole skutecznie przenikają
ze środowiska zewnętrznego do powietrza wewnętrznego
i mogą krążyć w systemach klimatyzacyjnych. Systemy, w których
powietrze ma bezpośredni kontakt z wodą, są podatne na
zanieczyszczenie, ponieważ woda stanowi dobre środowisko
do rozmnażania się mikroorganizmów. Urządzenia klimatyzacyjne
mają za zadanie schładzać powietrze, czego konsekwencją
jest powstawanie skroplin. Powstałe skropliny są idealnym
środowiskiem do wzrostu i rozprzestrzeniania mikroorganizmów,
w tym potencjalnie patogennych i antybiotykoopornych
bakterii. W artykule przedstawiono przegląd literaturowy
na temat występowania i tworzenia się biofilmów z uwzględnieniem
zagrożeń zdrowotnych związanych z występowaniem
tak zorganizowanych przestrzennie drobnoustrojów. Omówiono
również przyczyny i zagrożenia mikrobiologiczne płynące
z tworzenia się błon biologicznych wewnątrz urządzeń klimatyzacji
i wentylacji. Wykazano, że istnieje konieczność identyfikacji
potencjalnych źródeł zanieczyszczeń w budynkach
w celu zmniejszenia ryzyka narażenia użytkowników. Przyszłe
badania powinny skupić się na ilościowej ocenie wpływu
różnych czynników na mikrobiom wewnątrz klimatyzatorów
i w pomieszczeniach oraz na opracowaniu skutecznych metod
czyszczenia i dezynfekcji systemów HVAC.
➔ Marek Badura: Niskobudżetowe czujniki pyłu do pomiarów jakości powietrza wewnętrznego
DOI: 10.15199/9.2024.12.5
Słowa kluczowe: zanieczyszczenia powietrza, PM10, PM2,5, monitoring
Streszczenie
Problem zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym jest
jednym z największych wyzwań współczesnego świata. Problematyka
ta jest także istotna w przypadku pomieszczeń zamkniętych,
gdzie ludzie spędzają większość swojego czasu. Pomimo
istnienia dokładnych urządzeń do pomiarów pyłów, to ich cena
nie pozwala na powszechną aplikację takich rozwiązań. Alternatywę
stanowią niskobudżetowe czujniki pyłu, które umożliwiają
wykonywanie pomiarów z większą częstotliwością, choć
z mniejszą dokładnością i precyzją. W artykule opisano zasadę
działania tych urządzeń, ich zalety i wady oraz przedstawiono
przykłady ich zastosowania w badaniach naukowych.
Z PRAKTYKI
➔ Energetyczne wykorzystanie ścieków – korzyści wykraczające poza sektor wodociągowo-kanalizacyjny