Szanowni Państwo,
oddajemy w Wasze ręce ostatni w tym roku numer naszego czasopisma. W mijającym roku niezmiennie przewijają się tematy efektywności energetycznej, dekarbonizacji, zmian klimatu czy zrównoważonego rozwoju. W odniesieniu do nich omawiana jest też jakość powietrza zewnętrznego i w pomieszczeniach, komfort cieplny, zagrożenia mikrobiologiczne w wodzie i w powietrzu, stężenie pyłu zawieszonego. Stale poszukujemy rozwiązań, które przybliżą nas do możliwości utrzymania jak najlepszych warunków powietrza, wody i gleby przy jak najmniejszym nakładzie energetycznym i z jak największym bezpieczeństwem mikrobiologicznym i klimatycznym.
Stoimy na rozdrożu i stale poszukujemy nowych rozwiązań. Jak powiedział Ahmed Zaki Yamani „epoka kamienia łupanego nie skończyła się z powodu braku kamieni, a epoka ropy naftowej skończy się długo przed tym, gdy na świecie skończy się ropa”. Zarówno jedna jak i druga przyczyna była i jest możliwa z powodu naszej nieograniczonej wyobraźni i ludzi gotowych przekuć ją w rzeczywistość. Żyjemy w czasach poszukiwań, zmian i realizacji inwestycji, które wydają się być ciekawe lub odwrotnie zupełnie niedorzeczne. Jedne i drugie zbliżają nas do rozwiązań, które zapewne zmienią nasze życie. Na kształt i zawartość numeru wpływ mieli pracownicy uczelni, studenci oraz praktycy związani z szeroko pojętą inżynierią środowiska.
W dziale „Ciepłownictwo – Ogrzewnictwo” dr inż. Joanna Rucińska oraz dr inż. Adrian Trząski przedstawiają ocenę wpływu okien na bilans energetyczny budynku. Do analizy przyjmują dwa warianty okien, tj. okna dwu i trzy szybowe o współczynnikach przenikania ciepła odpowiednio Ug = 1,0 W/(m²·K)
i Ug = 0,7 W/(m²·K). Omawiają wyniki symulacji rocznego zapotrzebowania na energię użytkową niezbędną do ogrzewania, chłodzenia i oświetlenia budynku, przy czym do symulacji wykorzystano program Design Builder z metodą godzinową oraz bilansową z trzema różnymi modelami regulacji. Warto sprawdzić jakie są ostateczne wyniki tej analizy.
W dziale „Wentylacja – Klimatyzacja” dr inż. Anna Kowalczyk i mgr inż. Dawid Mikołajewski kontynuują temat oceny wpływu wyboru systemu wentylacji mechanicznej na obciążenie cieplne budynku i koszt instalacji centralnego ogrzewania na przykładzie wielorodzinnego budynku mieszkalnego. Autorzy
przedstawiają wyniki obliczeń obciążenia cieplnego budynku wyposażonego w wentylację naturalną, mechaniczną wywiewną oraz mechaniczną nawiewno-wywiewną z odzyskiwaniem ciepła jawnego. Przedmiotem analizy jest sześć wariantów obliczeniowych. Jak ostatecznie kształtują się koszty inwestycyjne i eksploatacyjne omawianych rozwiązań?
W tym samym dziale dr inż. Maciej Dobrzański i inż. Oskar Szymczakowski omawiają wyniki badań jakości powietrza w salach gimnastycznych. Zakres badań dotyczy stężenia pyłów PM10 i PM2.5 zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz dwóch szkolnych obiektów sportowych wentylowanych z wykorzystaniem
wentylacji grawitacyjnej. Zachęcam do zapoznania się z wynikami badań i oceny korelacji między jakością powietrza zewnętrznego i wewnętrznego oraz bezpieczeństwa zdrowotnego użytkowników sal sportowych. Przekonajcie się Państwo czy jakość powietrza w salach odpowiada zaleceniom określonym
przez WHO?
Na pytanie jak prawidłowo zmierzyć stężenie pyłu zawieszonego w powietrzu odpowiada dr inż. Marek Badura. W swym artykule omawia on alternatywną możliwość zastąpienia dokładnych, ale niestety bardzo drogich urządzeń do pomiarów pyłów zawieszonych, czujnikami niskobudżetowymi. Jakie są ich możliwości wykonywania pomiarów? Z jaką częstotliwością, dokładnością działają? Jakie są ich wady i zalety? Na wszystkie te pytania znajdziecie Państwo odpowiedź w artykule.
Jakość powietrza to nie tylko stężenie pyłów zawieszonych, ale także jego różnorodność mikrobiologiczna. Wszyscy wiemy czym są bakterie lub grzyby. A czy wiecie Państwo czym jest biofilm
i jaki ma wpływ na wydajność wymienników ciepła lub potencjalne zagrożenie zdrowotne? O tym pisze w swoim artykule dr hab. inż. Katarzyna Piekarska, prof. uczelni. Przedstawia w nim przegląd literaturowy na temat występowania i tworzenia się biofilmów. Omawia przyczyny i zagrożenia mikrobiologiczne płynące z tworzenia się błon biologicznych wewnątrz instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych. Dla biologów pojęcie biofilmu jest oczywiste. A dla instalatorów? Zachęcam do bardzo ważnej lektury tego artykułu zarówno w aspekcie energetycznym, jak i zdrowotnym.
W dziale „Z praktyki” Magdalena Biniek i Michał Cholewa z Działu Rozwoju i Technologii z firmy Metrolog Sp. z o.o. przedstawiają dwie możliwości wykorzystania potencjału energetycznego traconego w procesach oczyszczania ścieków. Pierwszą z nich jest wykorzystanie na cele energetyczne biogazu. Drugą zaś jest odzyskiwanie ciepła ze ścieków oczyszczonych i wykorzystanie go przez przedsiębiorstwa ciepłownicze. Autorzy podkreślają, jak istotna jest w inwestycjach umożliwiających wykorzystanie ciepła i gazów odpadowych z oczyszczalni ścieków współpraca pomiędzy branżami: wodociągowo-kanalizacyjną
i ciepłowniczą.
Na ostatnich stronach czasopisma znajdziecie Państwo informacje o VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej „Funkcjonowanie, eksploatacja i bezpieczeństwo systemów gazowych, wodociągowych, kanalizacyjnych i ciepłowniczych”, która odbyła się w dniach 23-25 października w Kościelisku oraz o Międzynarodowej Konferencji „Materials, Structures, Technologies and Management in Civil and Environmental Engineering”, która odbyła się w dniach 6-7 listopada w Częstochowie.
Cytują stwierdzenie Einsteina: „wiadomo, że taki a taki pomysł jest nie do zrealizowania. Ale żyje sobie jakiś nieuk, który o tym nie wie. I on właśnie dokonuje tego wynalazku” – życzę Państwu aby poprzez zupełnie nowe i niekonwencjonalne rozwiązania wsparte wcześniejszymi rzetelnymi badaniami naukowymi możliwe było zachowanie komfortowych warunków życia przy możliwie najmniejszym
zużyciu energii z jednoczesnym brakiem negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Wierzę, ze jesteśmy coraz bliżej tych rozwiązań.
W imieniu Redakcji i swoim życzę Państwu radosnych i pogodnych Świąt Bożego Narodzenia oraz powodzenia i szczęścia w nadchodzącym 2025 roku.
Zapraszam do lektury
Sylwia Szczęśniak
