Szanowni Państwo,
transformacja sektora instalacji grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych (HVAC) przyspiesza, a motorem zmian są nie tylko innowacje technologiczne, lecz także rosnące wymagania w zakresie efektywności energetycznej, komfortu użytkowników oraz bezpieczeństwa zdrowotnego. Najnowsze artykuły publikowane w czerwcowym numerze Ciepłownictwa, Ogrzewnictwa, Wentylacji pokazują, że inżynierowie, projektanci i badacze coraz częściej sięgają po złożone narzędzia analityczne oraz interdyscyplinarne podejście, by sprostać tym wyzwaniom.
W pierwszym z prezentowanych artykułów dr hab. inż. Joanna Ferdyn- -Grygierek, dr hab. inż. Krzysztof Grygierek i dr inż. Aleksandra Specjał konfrontują dwie metody oceny zapotrzebowania na ciepło budynków: tradycyjne, inżynierskie podejście (z wykorzystaniem programu Audytor OZC) oraz dynamiczne symulacje energetyczne realizowane w środowiskach EnergyPlus i CONTAM. Analiza przeprowadzona na przykładzie budynku mieszkalnego wskazuje na istotne różnice między podejściami – przede wszystkim na niedoszacowanie efektów wentylacji i zysków ciepła w metodach uproszczonych. W obliczu dążenia do precyzyjnych prognoz energetycznych, szczególnie przy planowaniu modernizacji, artykuł ten stanowi ważny głos w dyskusji o wyborze właściwych narzędzi projektowych.
Kwestie jakości powietrza i bezpieczeństwa biologicznego poruszyły mgr inż. Katarzyna Kauch, dr hab. inż. Ewa Brągoszewska i dr hab. inż. Anna Mainka w kolejnym artykule dotyczącym środowisk szpitalnych. Autorki dokonały przeglądu badań nad mikrobiologicznym obciążeniem powietrza, wskazując na bioaerozole jako jeden z czynników zwiększających ryzyko zakażeń szpitalnych. Podkreśliły potrzebę kompleksowej analizy systemów wentylacyjnych, z uwzględnieniem ich skuteczności filtracyjnej oraz wpływu warunków wewnętrznych i zewnętrznych na rozwój drobnoustrojów. Wnioski te mają szczególne znaczenie w kontekście rosnących standardów higieny i bezpieczeństwa zdrowotnego w przestrzeniach o podwyższonym reżimie sanitarnym.
Równolegle coraz większe znaczenie zyskuje indywidualizacja komfortu cieplnego – szczególnie w nowoczesnych budynkach biurowych i mieszkalnych. W artykule autorstwa mgr inż. Mirelli Fuhrmann, dr inż. Aleksandry Lipczyńskiej i dr hab. inż. Joanny Ferdyn- -Grygierek przybliżono temat Spersonalizowanych Systemów Kontroli Środowiska (PECS), które umożliwiają użytkownikowi dostosowanie warunków środowiskowych w swoim bezpośrednim otoczeniu. Zaprezentowano nie tylko przegląd istniejących rozwiązań, ale również wyniki badań prowadzonych na Politechnice Śląskiej. Zwrócono uwagę na konieczność dalszego rozwoju technologii PECS oraz ich integracji z systemami BMS – co może stanowić odpowiedź na wyzwania związane z różnorodnością odczuć termicznych oraz potrzebą
oszczędzania energii.
Kwestia komfortu i jakości powietrza pojawia się także w kontekście sypialni – przestrzeni kluczowej do regeneracji organizmu. Ten temat podjęli dr inż. Monika Blaszczok i mgr inż. Oskar Adamczyk. W swoim artykule przedstawili wyniki badań prowadzonych w pomieszczeniach sypialnych budynku z wentylacją naturalną w różnych porach roku. Analiza wykazała, że w zimie problemem jest wysokie stężenie CO2, a latem – zbyt wysoka temperatura powietrza. Badania te dostarczają istotnych wniosków dla projektantów i użytkowników, pokazując, że zapewnienie komfortu snu w pomieszczeniach z wentylacją naturalną wymaga szczególnej uwagi, a niekiedy – wsparcia ze strony systemów hybrydowych.
Z kolei problematyka nawiewu w systemach klimatyzacyjnych została podjęta w artykule dr hab. inż. Marii Hurnik dotyczącym nieizotermicznych strug promieniowych. Na podstawie obliczeń CFD autorka określiła warunki, w których może dojść do oderwania strugi powietrza od sufitu – zjawiska niepożądanego, mogącego skutkować dyskomfortem użytkowników. Wyniki badań mają znaczenie praktyczne w projektowaniu systemów wentylacji, szczególnie tych z regulacją VAV, i pokazują rosnącą rolę symulacji numerycznych w doskonaleniu rozwiązań inżynierskich.
Odrębny, ale równie ważny temat podjęto w artykule dotyczącym detektorów tlenku węgla i dymu. Inż. Bartosz Postrach i dr inż. Tomasz Grychowski dokonali przeglądu przepisów oraz opinii użytkowników domów jednorodzinnych, wskazując na potencjalne rozbieżności między regulacjami a realiami technicznymi. W kontekście bezpieczeństwa pożarowego i zatruć tlenkiem węgla, artykuł ten przypomina o znaczeniu nie tylko wprowadzania norm, ale i ich skutecznej implementacji.
Wreszcie, numer zamyka relacja z otwarcia Branżowego Centrum Umiejętności w Żywcu. To ważny krok w rozwoju edukacji zawodowej – zacieśniający współpracę szkół z branżą instalacyjną. Centrum ma szansę stać się miejscem kształcenia nowego pokolenia inżynierów i techników, którzy będą gotowi sprostać wyzwaniom zmieniającego się rynku HVAC.
Podsumowując niniejszy numer ukazuje zróżnicowanie i złożoność zagadnień, z którymi mierzy się dziś branża. Od precyzyjnych obliczeń energetycznych, przez jakość powietrza i komfort użytkowników, aż po kwestie bezpieczeństwa – wszystkie te tematy łączy jeden wspólny mianownik: troska o zdrowie, efektywność i dobrostan użytkowników budynków.
Zapraszam do lektury
Joanna Ferdyn-Grygierek
